SIKU YA MALARIA DUNIANI IMANI ZA KISHIRIKINA ZA CHANGIA KUONGEZEKA KWA VIFO

Na Friday Simbaya, Ludewa
WAKATI Taifa likishehekea mafanikio ya kuudhibiti ugonjwa hatari wa Maralia kwa kugawa vyandarua kwa mama wajawazito na watoto walio na umri chini ya miaka mitano Mkoani Iringa bado vyandarua havitoshi, lakini vilivyopo vinatumika kujifunika kama blanketi kujikinga na baridi imefahamika.

Hayo yalithibitika hivi karibuni katika kijiji cha Mbwila Kata ya Luana Ludewa Mkoani Iringa wakati wa maadhimisho ya siku ya malaria kimkoa ambapo mkuu wa wilaya ya Ludewa Bi Georgina Bundalla alimwakilisha Mkuu wa Mkoa huo kama mgeni rasmi.

Desmola Salo (37) aliliambia gazeti hili kuwa vyandarua vinavyotolewa na serikali havitoshi. “” mimi mwenyewe pale nyumbani ninayo familia ya watoto watano, lakini tunacho chandarua kimoja tu ambacho tunakitumia mimi na mume wangu huku watoto wakilala bila chandarua.”” Alilalamika Bi Desmola

Kwa upande wake Bi Evelina Haule (65) na Pendo Kayombo wao walikiri kupokea vyandarua vyenye dawa kutoka kwa mawakala wa mabadiliko katika jamii lakini wao wakaweka bayana kuwa wanatumia vyandarua hivyo kwa kujifunika nje ya shuka kama blanketi kwa kuwa hawajui matumizi vyandarua hivyo.

Bi Georgina Bundalla Mkuu wa Wilaya ya Ludewa aliwataka wananchi kuacha mara moja tabia ya kuamini na kuhusisha ushirikina na ugonjwa wa malaria kwa sababu wanapoteza muda na nguvu nyingi kwa waganga wa kienyeji wakati dalili za malaria ziko wazi ni vema kwenda Hospitalini kupima kwanza kuliko kukimbilia ushirikina. Aliongeza Bundala

“Tunasema malaria haikubaliki kwa sababu inawezekana kuidhibitiwa. Kwa nini ukubali kitu ambacho kinakuletea madhara. Malaria kwanza ina tabia ya kupunguza damu, wengi wetu tuna tabia ya kuchelewa kwenda hospitali na kuwahi kwa mganga wa jadi ambako tunachanjwa na kupunguzwa damu tabia hiyo ife,” alikemea

Meneja wa PSI Kileo Optatus alimwambia mgeni rasmi kuwa malaria ni ugonjwa hatari ambao unaongoza duniani kila baada ya dakika tano hufariki dunia ambapo katika bara la Afrika hasa nchi zilizo chini ya jangwa la Sahara na kuongeza kuwa Tanzania ni nchi ya katika Afrika kwa vifo vinavyotokana na malaria.

“wananchi wa Mbwila na Ludewa kwa ujumla tukishikiana na wadau wengine mbalimbali kwa kuzingatia kanuni zinazotolewa na wizara ya Afya kwa kutumia vyandarua vyenye dawa kila siku kwa mwaka mzima tutafanikiwa kuutokomeza ugonjwa huu wa malaria.”” Alisisitiza Bw Kileo

Mganga Mkuu wa Wilaya ya Ludewa Bw Happines Ndosi alimwambia mgeni rasmi kuwa ugonjwa huu ni hatari hasa katika makundi maalumu kama wajawazito na watoto waliopo chini ya miaka mitano na kwa Kitaifa maadhimisho haya yalifanyika mkoani Arusha kimkoa maadhisho haya yalifanyika wilayani Ludewa na kiwilaya yalifanyika kijiji cha Mbwila.

Mratibu wa malaria mkoa wa Iringa Bi Linda Chatila akitoa takwimu za ugonjwa wa malaria ailimwambia mgeni rasmi kuwa ugomjwa wa malaria unaongoza kwa kuwa na idadi kubwa ya wagonjwa wa nje yaani (OPD) na wale wanaolazwa katika mkoa.

Bi Linda alisema mwaka 2009 malaria iliongoza wagonjwa wa nje chini ya miaka mitano walikuwa asilimia 34.8 ya wagonjwa wote wa umri huo, pia kati ya wagonjwa wote waliolazwa umri chini ya miaka mitano malaria isiyokali iliongoza kwa asilimia 36.6 ya wagonjwa wote waliolazwa katika umri huu. Aidha ugonjwa wa malaria kali uliongoza kwa vifo kwa asilimia 19.5 ya vifo vyote vilivyotokea katika wagonjwa wa kulazwa wenye umri chi ya miaka mitano.

Alisema kwa wagonjwa wa nje wenye umri wa zaidi ya miaka mitano ugonjwa wa malaria ulichukua nafasi ya kwanza sawa na asilimia 24.8 ya wagonjwa wote wa umri huu takwimu hizi zinaonesha kuwa tatizo la malaria bado linaongezeka ingawa jitihada mbalimbali zimefanywa ili kudhibiti tatizo hili.

Wadau wengine wanao jishughulisha na mapambano dhidi ya malaria katika Nyanja mbalimbali mkoani wa Iringa ni pamoja na PSI (T), Chama cha Msalaba mwekundu, Meda, Tagurode, na maajenti wa kuleta mabadiliko katika jamii ambao shughuli zao ni pamoja na kusambaza vyandarua.