TUME YA USHINDANI: VITA DHIDI YA BIDHAA BANDIA NI VITA DHIDI YA WATU WENYE UWEZO KIFEDHA

Mwakilishi wa Mkurugenzi Mkuu, Tume ya Ushindani (FCC), Allan Mlulla akitoka hotuba yake jana wakati semina ya kuelimisha wadau kuhusu masuala ya ushindani, kumlinda mlaji na mapambano dhidi ya bidhaa bandia. 

Katibu Tawala Mkoa wa Iringa (RAS), Wamoja Ayubu akitoa hotuba wakati wa ufunguzi wa semina ya kuelimisha wadau kuhusu masuala ya ushindani, kumlinda mlaji na mapambano dhidi ya bidhaa bandia jana.

Washiriki wa semina ya kuelimisha wadau kuhusu masuala ya ushindani, kumlinda mlaji na mapambano dhidi ya bidhaa bandia kwa kufuatilia kwa makini mada zillizokuwa zinatolewa. (PICHA NA FRIDAY SIMBAYA WA SIMBAYABLOG) 

Mwakilishi wa Mkurugenzi Mkuu, Tume ya Ushindani (FCC), Allan Mlulla amesema vita dhidi ya bidhaa bandia ni vita dhidiya watu wenye uwezo mkubwa wa kifedha, dhidi ya wahalifu ambao hawatakubali kirahisi kuachana na biashara hiyo.

Mlulla alisema hayo jana wakati semina ya kuelimisha wadau kuhusu masuala ya ushindani, kumlinda mlaji na mapambano dhidi ya bidhaa bandia iliyofanyika mkoani Iringa iliyoandaliwa na Tume ya Ushindani.

Wawezeshaji wengine waliofanyikisha semina hiyo kutoka tume ni Mkuu wa Idara ya Ushawishi na Utetezi wa Ushindani Martha Kisyombe, Ofisa Mwandamizi, Utetezi wa Ushindani Alex Mmbagana Ofisa Mwandamizi, Elimu kwa Mlaji Frank Mdimi.

Alisema kuwa ili kufanikisha vita hii, kila mtu ashiriki kwa kukataa kununua bidhaa bandia ambazo kivutio chakekikubwa ni urahisi wa bei.

“Usiweke rehani afya yako, maisha yako, utu wako, heshima yako na wala mtu asichezee akili yako kwa kukubabaisha na bisahara ya bidhaa bandia,” alisema.

Aidha, alisema kuwa kupambana na bidhaa bandia (feki) tume imefanyikiwa kukamata makontana 268 yenye thamani Tshs. 229, 500,000/- kwa mwaka wa fedha 2013/2014.

Pia tume imepokea maombikutokakwa wamiliki wa bidhaa au wawakilishi wao (Brand owner), kuomba tume kufanya ukaguzi na kukamata bidhaa badia katika maduka yanayohisi kuuza bidhaa hizo.

Hata hivyo, tume kwa kushirikiana na brand owner imefanya uchunguzu wa maduka 58 katika jiji la Dar es Salaam na kufanyikiwa kukamata badhaa mbalimbali ikiwa ni pamoja na simu aina ya Samsung, Nokia na Tecno, kompyuta aina ya HPs, vipodozi aina ya LIPER, NIVEA, vifaa vya michezo kama vile SIMBA Sports, pombe kali aina ya Konyagi pamoja na vifaa vya ujenzi na umeme.

Alielezea  pia baadhi ya madhara ya bidhaa bandia katika uchumi na jamii kuwa; ni kama ukwepaji wa kodi kwa sababu watu wanaojihusisha bidhaa bandia ni wahalifu na mara nyingi hawalipi kodi za serikali, mtengezaji wa bidhaa bandia hawajibiki kwa athari zinazoweza kumsibu mlaji, bidhaa bandia zinaleta madahra kwa mlaji kwa mfano kifo, huondowa sokoni mwenye bidhaa halisi na hufukuza wawekezaji.

Hata hivyo, alisema kuwa walaji wengi nchini hawana weledi katika masualaya kumlinda mlaji na kuongeza kuwa juhudi zaidi zinahitajika kutoka kwa wadau wote kusambazaelimuna masuala ya mlaji,ili waona hajayakuchukua hatua ya kutetea haki zao kwa manufaa yao na taifa.

Awali, Katibu Tawala Mkoa wa Iringa (RAS), Wamoja Ayubu wakati akifungua semina aliwataka wafanyabiashara kuchukuwa jukumu la kuelewa kuwa biashara ya bidhaa bandia ina athari kubwa kwa wananchi wenzetu na hivyo tujihadhari na bidhaa bandia.

Rai yangu, “semina hii iwe hatua muhimu katika kutatua kero za msingi za wananchi kwa kuwa inawafungua macho wadau mbalimbali wa biashara kubaini sheria za ushindani, utetezi wa mlaji na udhibiti wa bidhaa bandia; kubaini vyanzo na ukubwa wa changamoto na matatizo yaliyopo katika mfumo wa uchumi wa soko na nyenzo zilizopo katika kukabiliana nayo.”

Aliwataka pia washiriki kutumia semina hiyo kujifunza mikakati ya kupambana na bidhaa bandia nchini na kuwa mabalozi wazuri kwa wafanyabiashara wenzao watakaporudi katika shughuli zao.

Alisema kuwa usimamizi wa uchumi wa soko ambao hufanyika Tanzania na Duniani kote  unalenga kusimamia misingi ya ushindani na kuhakikisha kuwa matarajio ya mizani sawa yanapatikana.

Tofauti baina yetu na mataifa kama Marekani na Canada ni kwamba wao walianza kusimamia masuala haya kama karne mbili zilizopita na sisi tumeanza mwaka 2007. Tunayo mengi ya kujifunza kutoka kwao.

Tume ya Ushindani ni chombo kinachosimamia utendaji wa uchumi wa soko kwa nia ya kuhakikisha kuwa misingi ya ushindani inalindwa na kusimamiwa ipasavyo ili kuhakikisha kunakuwa na fursa sawa katika shughuli za uchumi miongoni mwa wazalishaji, wasambazaji na walaji ambao ni watumiaji wa mwisho wa bidhaa na huduma mbalimbali.

Tume imeundwa na Sheria ya Ushindani ya mwaka 2003 kwa madhumuni ya kulinda na kutetea ushindani wa haki katika uchumi wa soko, kumlinda mlaji dhidi ya mienendo onevu na potofu katika soko na shughuli zinazoshabihiana na hizo.

Pia kwa Mujibu wa Sheria ya Alama za Bidhaa ya Mwaka 1963, ambayo imefanyiwa marekebisho mbalimbali, Mkurugenzi Mkuu wa Tume ya Ushindani pia ana wadhifa wa Mkaguzi Mkuu wa Sheria ya Alama za Bidhaa (Merchandise Marks Act), ambayo inaongoza mapambano dhidi ya bidhaa bandia.