Wakati zikiwa zimebakia siku chache kabla ya upigaji kura katika Uchaguzi Mkuu Oktoba mwaka huu watu wenye ulemavu mkoani Iringa walalamikia vyama vya siasa pamoja na tume ya taifa ya uchaguzi nchini (NEC) kwa kutowekewa mazingira mazuri kushiriki mchakato wa uchagauzi mwaka huu.
Akizungumza na SIMBAYABLOG katika mahojiano maalumu na Katibu wa Chama cha Viziwi Tanzania (CHAVITA) Mkoa wa Iringa, Shaibu Juma Shaibu ili kutakakujua namna gani vyama vya siasa na tume ya uchaguzi (NEC) vinawashirikisha.
CHAMA cha Viziwi Tanzania (CHAVITA) ni mmoja wa mwanachama wa Shirikisho la Vyama vya Watu Wenye Ulemavu Tanzania (SHIVYAWATA).
Katibu huyo alisema watu wenye ulemavu mkoani hapa hawashirikishiwi kikamilifu katika masuala uchaguzi tangu kampeni hizo zianze.
Alisema kuwa wao kama walemavu hawajui sera za vyama vya siasa vinavyoshiriki uchaguzi mwaka huu.
Alisema kuwa wao kama walemavu wasiona hawajapata fursa yakushiriki katika kampeni za uchaguzi kutokana na vyama vya siasa kutowapa kipaumbele katika masuala ya mchakato wa uchaguzi.
Alisema kuwa vyama vya siasa vinapaswa kuweka wakalimani katika mikutano yao ya kampeni ili wapate tafsiri ya kinachozungumzwa kwa lugha ya alama (sign language).
Aliongeza kuwa mbali na watu wenye ulemavu wa kuona, wapo pia walemavu mbalimbali mkoani lakini vyama hivyo havijaweza kuwashirikisha kikamilifu.
Alitoa mfano kwamba Chama cha Viziwi wanachama wake wengi walihamasika katika mchakato wa kujiandisha katika daftari la wapigakura mwaka huu, lakini wengi wao hawajashiriki katika kampeni zinazoendelea kutokana na kukosa ushilikishaji ikiwemo kutokuwepo kwa wakalimani kwenye mikutano yao.
Alisema wanachama wengine wamekuwa wakimzonga kuhusu kusaidiwa kupatiwa wakalimani, lakini kutokana na ukata wa chama hicho wanashindwa kuweka mkalimani kila sehemu.
Alisema kwa mfano, kuweka mkalimani katika kampeni unatakiwa kumlipa wastani ya shilingi laki moja kwa masaa 12.
Alisema kiwango hicho cha pesa cha kumlipa mkalimani ni kikubwa sana kwa chama chao kuweza kulipa gharama hizo.
Kwa mujibu wa katibu huyo mkoa wa Iringa unazaidi ya watu wenye ulemavu (PWDs) 500.
Alisema kati ya walemavu hao ni wanafunzi katika ngazi mablimabli na wengine ni wafanyakazi katika sehemu mbalimbali na wengi wao wamejiandikisha kupigakura mwaka huu.
Kwa upande wa serikali kupitia tume ya uchaguzi, katibu huyo alisema serikali pia haijawaka mazingira mazuri kwa ajili ya walemavu.
Kwa mfano, alisema kuwa mpaka sasa wao kama viziwi na walemavu wengine hawajapatiwa elimu ya uraia ya namna watakavyoshiriki kupigakura.
Alisema kuwa vituo vya kupigia kura ni lazima viweke mazingira mazuri yakuwawezesha kupigakura kama watu wenye ulemavu.
“Watu wenye ulemavu tupo wengi kwa mfano, walemvu wa viungo, wasiona na wenye ualbinism, vituo vya kupigiakura havijaweza kuweka wakalimani kwa ajili ya viziwi, hawaweka mazingira kwa walemavu wa viungo na wasiona pia hakuna karatasi maalumu ya nuktanundu kwa ajili ya kupigakura,” alisema Shaibu.
Nipashe pia ilifanya mahojiano na baadhi ya wagombea ubunge wa Jimbo la Iringa mjini kuhusiana na tuhuma hizo za walemavu kutoshirikishwa kwenye kampeni.
Mmoja wa wagombea hao kupitia Chama cha demokrasia na maendeleo (Chadema) Mch. Peter Msigwa alisema kuwa suala la kushirikishwa katika kampeni ni la serikali sio ya vyama vya siasa.
Alisema kuwa wao kama chama cha siasa wanachofanya ni kuikubusha serikali iweka mazingira mazuri kwa ajili ya watu wenye ulemavu.
Alitoa mfano kuwa endapo atachaguliwa kuwa mbunge wa Iringa mjini na kukamata halmashauri hiyo, watahakikisha wanaweka mazingira mazuri kwa ajili ya walemavu pamoja na kuwajengea mabanda maalumu kwa ajili watu wenye ulemavu.
Pia alisema kuwa watunga sheria ndogondogo kwa ajil;I ya kuwalinda watu wenye ulemavu hususan wakati wakupanda mabasi.
Kwa upande wake, mgombea ubunge kupitia ACT Wazalendo Chiku Abao alikiri kutowashirikisha watu wenye ulemavu kwenye kampeni za uchaguzi, lakini wanachofanya ni kuwasemea kwenye majukwa.
Alisema kuwa watu wenye ulemavu mambo yao yamewekwa kwenye ilani katika kuweka mikakti kama makundi maalumu wenye mahitaji maalumu.
Hata hivyo Jimbo la Iringa mjini ni vyama vitano vilivyosimamisha wagombea kuwania kiti cha ubunge ambavyo ni Chama cha Mapinduzi (CCM), ACT Wazalendo, DP, ADC na Chadema.
Makamu Mwenyekiti wa Shirikisho la Vyama vya Watu Wenye Ulemavu Tanzania (SHIVYAWATA), Amina Molel, jumuiya hiyo iliomba sheria ya haki za watu wenye ulemavu ya mwaka 2010 ifanyiwe marekebisho ili kuweza kulipa baraza la taifa la watu wenye ulemavu meno.
“Baraza linataka kuratibu, kusimamia na kutekeleza masuala yetu likiwa chombo huru badala ya kuwa chombo cha ushauri tu chini ya utendaji wa kamishna wa Idara ya Ustawi wa Jamii ambaye kwa nafasi yake ana majukumu mengi,” Molel alisema.
No comments:
Post a Comment